عیب یابی موتور خودرو از طریق شمع موتور

بازدید شمع موتور یکی از روشهایی است که می توان به واسطه آن به شریط و سالم بودن یا نبودن خودرو پی برد.

شمع موتور برای ایجاد جرقه در محفظه احتراق برای سوزاندن مخلوط بنزین و هوا ساخته شده است.

و تنها محلی که تعمیر کار خودرو می تواند بدون باز کردن موتور به محفظه احتراق دسترسی داشته باشد محل بسته شدن شمع موتور می باشد.

شمع موتور اطلاعات بسیار خوبی در اختیار تعمیرکار قرار می دهد که در این مقاله به صورت مختصر به آن می پردازیم.

شمع با الکترود روغن زده

شمع روغن زده حکایت از ورود روغن به محفظه موتور دارد . و دلیل آن می تواند یکی از موارد زیر باشد.

• شکستن رینگ یا پیستون
• چسبندگی رینگ پیستون و از دست دادن فنریت
• گشاد شدن گاید سوپاپ 
• خرابی لاستیک سوپاپ 
• عدم پاشش انژکتور

شمع با الکترود ذوب شده

الکترود شمع در صورت ذوب شدن نشانه این است که محدوده حرارتی شمع موتور مناسب نیست . یکی از مهمترین وظایف شمع خودرو به غیر از جرقه زنی انتقال حرارت مناسب گرما از درون اتاق انفجار به بیرون می باشد.
این حرارت بیشتراز طریق رزوه ها که با ناحیه سر سیلندر در تماس است به بیرون هدایت می گردد،مقدار باقیمانده از طریق هسته مرکزی به بیرون اتاقک انفجار انتقال می یابد.
به شمعی که حرارت را سریعا انتقال می دهد شمع سرد و به شمعی که کند تر حرارت را انتقال داده و مقداری از حرارت را در خود نگه می دارد شمع گرم اطلاق می گردد.
معمولا کارخانجات یک بازه عددی برای نمایش این خاصیت تعریف می کنند.
شمع های سرد اصولا در موتور های با ضریب تراکم بالا مثل موتور های توربو و موتور های به شدت تقویت شده کاربرد دارند چراکه همواره در دور های بالا کار کرده و احتمال دوده گرفتن شمع در آنها پایین است.
شمع های گرم معمولا برای خودرو های استاندارد که هم در دور های پایین مثل ترافیک های روزمره و هم در دور های بالا مثل جاده کار می کنند مورد استفاده قرار می گیرند.
یکی از مشخصات شمع خوب و مناسب برای یک موتور این است که سر شمع که در اتاق انفجار قرار می گیرد در دمای بهینه بماند.
دمای بهینه دمائی است که شمع موجب شعله ور شدن پیش از موقع (PRE IGNITION) تعیین شده بنزین نگردد. همچنین با داشتن دمای کافی امکان سوزاندن کربنهای نسوخته و ناخالصی های موجود در سوخت که بر روی خود شمعمی نشیند را داشته و عمل خود تمیز کردن یا SELF CLEANING را به خوبی انجام دهد.این دما  بین 450 تا 850 درج سانتیگراد برای خودرو های بنزینی قرار دارد.
در صورت انجام نشدن این عمل به طور مناسب پس از مدتی شمع دوده زده و امکان جرقه زنی از آن صلب می شود. یکی از مضر ترین اتفاقاتی که در موتور یک خودرو رخ می دهد پدیده خوداشتعالی است که در اثر استفاده از شمع نامناسب،بنزین با اکتان پایین و مناسب نبودن بنزین ،تنظیم غلط موتور ،ضریب تراکم بیش از حد بالا رخ می دهد.این پدیده خودرا به صورت ضربه های توام با صدای شدید (KNOCK) نشان داده و موجب صدمات بسیار شدیدی به موتور می گردد.

شمع با الکترود به رنگ قهوه ای 

اگر الکترودهای شمع به رنگ قهوه ای روشن و خرمایی باشد نشانه انتخاب محدوده حرارتی درست شمع موتور و سالم بودن محفظه احتراق و مخلوط مناسب و کافی بنزین و  هوای ورودی به پیشرانه می باشد.

شمع با رسوبات کربن

به دلیل تنظیم نبودن درصد سوخت و هوا رخ می‌دهد. این تنظیم نبودن ممکن است از نقص انژکتور یا کاربراتور، سنسور اکسیژن یا آلودگی فیلتر هوا ایجاد شود. همچنین متناسب نبودن کد حرارتی شمع با موتور و تاخیر در احتراق نیز منجر به این مشکل می‌شود.

ترک روی چینی شمع

عبور جریان با ولتاژ بالا از الکترود بیش از حد توان شمع و زیاد شدن فاصله‌ گپ و عایق نبودن وایر شمع می‌تواند این مشکل را ایجاد کند.

وجود آب در سر شمع نشانگر ایراد در واشر سر سیلندر می باشد.

وجود رسوبات کربن به رنگ سیاه روی الکترود شمع

به دلیل ترکیب نادرست سوخت و هوا در محفظه‌ احتراق اتفاق می‌افتد. نشت انژکتور خرابی انژکتور بهم خوردن حافظه موقت ایسیو در خودروهای دوگانه سوز کارگاهی از دلایل این امر مباشند.

در خودروهای جدید با خطایی به نام missfire یا احتراق ناقص مواجه می شویم که یکی از دلایل این خطای ثبت شده در ایسیو می تواند شمع فرسوده یا غیر استاندارد می باشد